Trong một chuyến bay khảo sát radar tại Bắc Cực vào mùa xuân năm ngoái, các nhà khoa học NASA đã tình cờ phát hiện ra một cấu trúc bất thường nằm sâu dưới lớp băng. Trên màn hình radar, hiện ra một mạng lưới các công trình được nối liền bằng đường hầm, trông như một nền văn minh cổ đại bị chôn vùi.
Chad Greene, một nhà khoa học tham gia chuyến bay, chia sẻ: “Chúng tôi cảm giác như đang bay trên một hành tinh khác, khó mà tưởng tượng được ai có thể sống sót dưới đó.”
Tuy nhiên, thực tế đây không phải là di tích của một nền văn minh cổ xưa mà là tàn tích của một căn cứ quân sự tối mật do Mỹ xây dựng trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh. Căn cứ này nằm trong dự án bí mật của Lầu Năm Góc mang tên Iceworm – kế hoạch xây dựng mạng lưới các điểm phóng tên lửa hạt nhân bên dưới lớp băng Bắc Cực.
Khu căn cứ mang tên Trại Century bắt đầu được xây dựng từ năm 1959 và hoạt động đến năm 1967 thì bị bỏ hoang do lớp băng trở nên bất ổn, không còn phù hợp để đặt mạng lưới tên lửa đạn đạo. Theo thời gian, lớp băng tích tụ dày đến hơn 30 mét đã chôn vùi toàn bộ cơ sở này.
Bên dưới lớp băng có tới 21 đường hầm liên kết dài gần 2 dặm, được đào thẳng vào băng. Căn cứ được trang bị đầy đủ tiện nghi cho khoảng 200 quân nhân, bao gồm khu ngủ, phòng tập thể dục, nhà vệ sinh, phòng thí nghiệm và nhà ăn. Nguồn điện cung cấp là một lò phản ứng hạt nhân đặt cách đó khoảng 200 km.
Phát hiện này hé lộ một chương bí mật trong lịch sử chiến tranh lạnh và cho thấy mức độ phức tạp của các kế hoạch quân sự dưới lớp băng Bắc Cực mà trước đây ít ai biết tới.
Tàn tích trỗi dậy theo cách đầy “bất ngờ”
Tới thời điểm hiện tại, tàn tích này gần như không còn ý nghĩa về mặt quân sự và sự tồn tại của nó cũng đã được giải mật. Tuy nhiên, Trại Century lại là lời nhắc về sự hiện diện sâu rộng của Mỹ trên vùng lãnh thổ vốn thuộc Đan Mạch. Trong lịch sử, để duy trì chủ quyền với Greenland, Đan Mạch đã phải từ bỏ một phần lãnh thổ khác cho Mỹ.
Gần đây, Greenland bất ngờ thu hút sự chú ý khi Tổng thống Mỹ Donald Trump muốn đưa nó trở lại Mỹ. Thậm chí, ông Trump còn đe dọa chiếm lại hòn đảo lớn nhất thế giới này bằng vũ lực với lý do “an ninh quốc gia” của Mỹ.
Các quan chức Greenland và Đan Mạch đang cố gắng chống lại đòi hỏi của ông Trump, thậm chí sẵn sàng chấp nhận quân đội Mỹ hiện diện nhiều hơn trên đảo. Trước đó, trong chiến tranh Lạnh, Mỹ có 17 căn cứ quân sự tại đây, bao gồm cả Trại Century và có khoảng 10.000 quân đồn trú. Ngày nay, số lượng chỉ còn 200 người, gói gọn trong Căn cứ Không gian Putuffik, trước đây là Căn cứ Không quân Thule.
Không chỉ giàu khoáng sản, Greenland còn án ngữ ở vị trí chiến lược và bị nhiều quốc gia tranh giành trong Thế chiến 2. Vào thời điểm Đức chiếm đóng Greenland năm 1940, hòn đảo này thuộc Đan Mạch. Mỹ lo ngại việc Đức chiếm hòn đảo này có thể khiến các căn cứ quân sự của họ nằm gần lãnh thổ Mỹ hơn.